Vitale infrastructuur
Elektriciteit, toegang tot internet, drinkwater en betalingsverkeer. Het zijn voorbeelden van processen en diensten die onmisbaar zijn voor onze samenleving. We noemen het geheel van zulke diensten en processen: de vitale infrastructuur.
Het uitvallen of verstoren van onze vitale infrastructuur kan grote gevolgen. Voor de Nederlandse economie en samenleving, én de Europese.
Daarom zijn overheden, inlichtingen- en veiligheidsdiensten en andere organisaties steeds bezig om samen de vitale infrastructuur te beschermen. De Veiligheidsstrategie van het Koninkrijk der Nederlanden vormt de basis voor deze bescherming.
Het ministerie van IenW is verantwoordelijk voor 12 vitale processen:
- Plaats- en Tijdbepaling met behulp van satellieten (GNSS)
- Vlucht- en vliegtuigafwikkeling (luchtvaart)
- Scheepvaartafwikkeling (scheepvaart)
- Vervoer van personen en goederen over de spoorweginfrastructuur
- Vervoer over (hoofd)wegennet
- Drinkwatervoorziening
- Keren en beheren van waterkwantiteit (waterbeheer)
- Grootschalige productie, verwerking en/of opslag (petro) chemische stoffen
- Opslag, productie en verwerking van nucleair materiaal
- Meteorologie
- Afvalverwerking
- Afvalwaterbeheer
Wilt u meer informatie over de Nederlandse vitale infrastructuur? Bekijk dan ook eens de website van de NCTV.
Dreigingen
De vitale infrastructuur kan uitvallen of verstoord worden door verschillende dingen. Voorbeelden zijn klimaatverandering, computerstoringen en menselijke fouten, spionage, terrorisme of oorlog. Maar ook buitenlandse overnames van Nederlandse bedrijven die vitale processen en diensten aanbieden. Deze dreigingen kunnen bijvoorbeeld leiden tot het lang uitvallen van elektriciteit, internet, GPS, betalingsverkeer of drinkwatervoorziening.
Daarom is het belangrijk om ons te beschermen tegen alle soorten bedreigingen. Dat heet de ‘all hazards’-aanpak. Dat kan door uitvallen te voorkomen via fysieke beveiliging en digitale beveiliging. Maar ook effectieve crisisbeheersing en zogeheten continuïteitsmaatregelen kunnen zorgen dat de vitale processen blijven doorgaan. En dus ook onze samenleving. Kijk voor meer informatie bij Dreigingen.
Weerbaarheid en paraatheid
Momenteel is er aandacht voor de gevaren die ontstaan door geopolitieke veranderingen. Bijvoorbeeld door de Russische agressie tegen Oekraïne en de veranderende verhoudingen met andere landen. Dat zorgt dat er kans is dat Nederland betrokken raakt bij oorlog. Dit komt door de afspraken uit het NAVO-verdrag (“artikel-5”). Daarin staat dat Nederland ondersteuning moet leveren aan andere NAVO-landen als zij worden aangevallen worden. Ondertussen groeit ook de dreiging van hybride aanvallen op de vitale infrastructuur. De dreiging van digitale aanvallen, informatieoperaties en sabotage neemt toe. Daarom is bescherming nu belangrijker dan ooit.
De overheid werkt, samen met veel andere Nederlandse organisaties, aan de bescherming tegen deze hybride en militaire bedreigingen (lees de Kamerbrief hierover). Daarbij richten ze zich op zes onderdelen:
Maatschappelijke weerbaarheid:
1) Het beschermen van vitale en andere belangrijke processen in de maatschappij;
2) Een parate en veerkrachtige samenleving;
3) Het overeind houden van de Nederlandse democratie, rechtstaat en overheid;
4) Een weerbare economie.
Militaire paraatheid:
5) Het beschermen en verdedigen van het eigen en bondgenootschappelijk grondgebied;
6)Het waarborgen van civiele ondersteuning aan de krijgsmacht bij de uitoefening van de militaire taak
Het ministerie van IenW wil ons land beschermen tegen deze hybride en militaire dreigingen. Met een weerbaarheidsprogramma zorgen we dat meer mensen weten over deze gevaren. En verbeteren we de bescherming van de 12 vitale processen tegen deze dreigingen. Ook organiseren we ondersteuning van de krijgsmacht. Dat doen we vooral via de vitale processen transport, drinkwatervoorziening en plaats- en tijdsbepaling.