Kennisveiligheid

Niet alleen universiteiten en kennisinstellingen hebben hiermee te maken. Ook bedrijven, zoals vitale aanbieders, lopen risico’s. Vooral wanneer zij: 

• internationaal samenwerken  
• hoogwaardige kennis en innovatie hebben  
• belangrijke intellectueel eigendom hebben

De AIVD waarschuwde in het jaarverslag van 2022 dat “China alle middelen inzet die het nodig vindt om zijn lange termijn economische doelen te halen, ook spionage en (kennis)diefstal”.  
 
De Nederlandse overheid definieert kennisveiligheid als: “Het voorkomen van ongewenste overdracht van sensitieve kennis en technologie met negatieve gevolgen voor onze nationale veiligheid en de Nederlandse innovatiekracht”  
  
Sommige landen voeren grote en langdurige  spionagecampagnes. Die zijn gericht op het stelen van hoogwaardige kennis en technologie van organisaties. Is deze kennis en technologie te vinden bij bepaalde personen? Dan zal de spionage op hen worden gericht. Het is dus belangrijk om bij internationale samenwerking altijd goed te onderzoeken met wie je wilt gaan samenwerken.

De mens centraal

Mensen op belangrijke posities binnen bedrijven kunnen voor andere landen een doelwit zijn. Dit komt doordat zij zelf veel kennis hebben, of omdat zij toegang hebben tot kennis, technologie of intellectueel eigendom. Dit geldt ook voor de sectoren van IenW. Landen proberen deze personen te rekruteren. Ze gebruiken daarbij methoden zoals: 

• social engineering; 
• omkoping; 
• chantage; 
• intimidatie.

Soms gebeurt dit onbewust of niet vrijwillig. Iemand kan langzaam worden ‘binnengehaald’ en daarna ‘vast’ zitten. Organisaties kunnen hun personeel hier weerbaarder tegen maken.  

• Zet op papier welke functies binnen de organisatie op een strategische positie zitten.  
• Het management moet het goede voorbeeld geven en een veilige cultuur creëren in het bedrijf. Benoem een portefeuillehouder kennisveiligheid, spreek je uit en stel je open voor nieuwe ideeën.  
• Zorg voor training en informatie zodat medewerkers risico’s herkennen en de juiste actie kunnen ondernemen.  
• HR-medewerkers kunnen signalen ontdekken in cv’s of netwerken. Zoals onverklaarbare gaten in cv’s of juist verdachte eerdere banen.  
• Het is nooit een eenmalige actie. Blijf het aandacht geven, om medewerkers scherp te houden, ook nieuwe medewerkers.  
• Beschrijf richtlijnen over het omgaan met bezoekers uit het buitenland. En over dienstreizen naar het buitenland.   
• Zorg voor een vertrouwenspersoon en een klokkenluidersregeling.  

Voor meer informatie, zie www.loketkennisveiligheid.nl. Hier vindt u ook de leidraad kennisveiligheid voor een verdieping op bovenstaande informatie.